Certyfikowane domy pasywne

Lipińscy Domy, domy pasywne

1.Czym są domy pasywne, skąd pomysł na stworzenie tego typu budynków?

Domy pasywne już od ponad dwudziestu lat powstają w Niemczech, Austrii i Europie Zachodniej. Ich założeniem jest niewykorzystywanie do ogrzewania paliw nieodnawialnych, czyli gazu, oleju, czy węgla. Żeby to uzyskać, dom taki musi być tak zaprojektowany, aby do ogrzewania potrzebował mniej niż 15 kWh/m² na rok. Wówczas do ogrzania wystarczy ciepło ziemi, słońca, czy też ciepło wytwarzane przez mieszkańców podczas codziennego użytkowania. W Polsce też już możemy się pochwalić realizacją takiego domu, autorstwa Ludwiki i Miłosza Lipińskich z biura projektowego Lipińscy Domy, którego pasywność została potwierdzona certyfikatem niemieckiego Instytutu Domów Pasywnych w Darmstadt – najważniejszej instytucji sprawującej nadzór nad zachowaniem standardów pasywności, prowadzonej przez twórcę idei domu pasywnego dr Wolfganga Feinsta. Dom powstał w Smolcu pod Wrocławiem i jako obiekt pokazowy był przez 10 lat udostępniony do zwiedzania, a obecnie jest w rękach prywatnych.

2. Jakie są zasady wznoszenia domów pasywnych?

Żeby uzyskać standard domu pasywnego, musi być spełniony szereg elementów współgrających ze sobą. Jego działanie opiera się na wzajemnych relacjach strat i zysków ciepła. Pozyskiwanie ciepła powinno być zoptymalizowane, a straty zredukowane do minimum. W praktyce pozyskiwanie ciepła odbywa się poprzez następujące elementy: zyski wewnętrzne (ciepło ludzi, urządzeń gospodarstwa domowego itp.), pasywne pozyskiwanie energii słonecznej poprzez przeszklenia południowych fasad , odzysk ciepła z wentylacji poprzez zastosowanie wymienników w instalacjach. Straty ciepła natomiast są redukowane poprzez wybitną izolację cieplną, maksymalną szczelność i kompaktową formę domu.

3. Z jakich materiałów powstają domy pasywne, czy są specjalne materiały których należy użyć do ich wznoszenia?

Naszym głównym założeniem było zaprojektowanie domu pasywnego z materiałów ogólnie dostępnych w Polsce. Dotyczy to zarówno konstrukcji, jak i ocieplenia, czy okien. Żeby zapewnić izolację wszystkich przegród zewnętrznych konieczne było zastosowanie srebrnoszarego styropianu Termo Organiki, wyprodukowanego na bazie Neoporu firmy BASF. Użyto go do izolacji ścian, podłogi, dachu i fundamentów. Zastosowaliśmy także okna i drzwi o lepszych parametrach cieplnych firmy Rehau. W ścianach fundamentowych ostatnią warstwą bloczków jest Isomur firmy Jordahl&Pfeifer, który zapobiega powstawaniu mostków termicznych. Tak dobrze zaizolowany dom wyposażyliśmy w następujące instalacje, które mają zapewnić zyski ciepła: wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła, kolektory słoneczne Viessmann do podgrzewania wody użytkowej, gruntowy wymiennik ciepła Rehau, który wstępnie podgrzewa powietrze dostarczane do domu. Te wszystkie instalacje łączy jedna centrala grzewcza – Vitotres firmy Viessmann.

4. Jakie są koszty utrzymania takiego domu ?

Dom pasywny ma zapotrzebowanie na ciepło zredukowane do poziomu maksymalnie 15 kWh/m²rok. Powinno ono być pokryte z energii powstającej w domu z czynności gospodarczych i od mieszkańców, a także dzięki pasywnemu pozyskiwaniu energii słonecznej i ewentualnie energii cieplnej gruntu. Według naszych obliczeń, roczne koszty ogrzewania takiego domu powinny plasować się na poziomie 300-400 zł netto (dane na rok 2012). Jest to koszt energii elektrycznej potrzebnej do pracy pompy ciepła dogrzewającej powietrze wprowadzane na układ wentylacji mechanicznej. Do tego dochodzą jeszcze koszty związane z pracą wentylacji mechanicznej niemniej jednak nie są one zaliczane do kosztów ogrzewania. Koszty te mogą w dużym stopniu zależeć od sposobu eksploatacji domu i ilości osób zamieszkujących. Właściwe koszty ogrzewania będzie można podać, gdy w tym domu zamieszka 4-5 osobowa rodzina.
Co ciekawe niezamieszkały dom pasywny wg wskazań licznika zużycia energii konsumuje jej dwa razy więcej.

5. Jaka jest cena wybudowania takiego domu ?

W czasie kiedy budowaliśmy dom pasywny (2005 – 2006) koszt budowy były większe od domu standardowego o około 37-38%, a szacowany czas zwrotu inwestycji wynosił ponad 53 lata (przy założeniu, że dom energooszczędny byłby ogrzewany gazem ziemnym). Różnica wynikała z tego, że ceny materiałów do domów pasywnych były relatywnie wysokie w stosunku do materiałów standardowych. Prognozowaliśmy spadek cen materiałów potrzebnych do takiej budowy i poprawę opłacalności ekonomicznej.
W 2012 koszt budowy domu pasywnego szacowany na podstawie kosztorysu do projektu Darmstadt LDP1 wynosił 440 tys. zł i był większy o około 24% od domu standardowego. Czas zwrotu z inwestycji skrócił się do około 33 lat. To ciągle jeszcze dużo, ale wyraźnie widać jak przez ledwie 6 lat poprawiła się opłacalność budowy domów pasywnych.
Od 2014, kiedy wymogi dla budownictwa obligują do stosowania rozwiazań energooszczędnych, różnica w budowie domu pasywnego w stosunku do standardowego spadła do 12%. Stało się tak w wyniku dostępności tych rozwiązań, ale również dlatego, że wzrósł koszt budowy domu standardowego, tego ledwo spełniającego przepisy, który po 2017 roku jest już w zasadzie w standarddzie energooszczędnym.
Po 2021 roku te różnice powinny się jeszcze bardziej zacierać.

Zobacz projekty domów pasywnych
Zobacz więcej na naszej stronie:
www.domy-pasywne.pl