---

Ekologiczny budynek – czym się wyróżnia?

2 maja 2022

Mówiąc o domach ekologicznych, bardzo często wspomina się nowoczesne instalacje, takie jak panele słoneczne, pompy ciepła czy wentylacja mechaniczna z rekuperacją. Jednak ekologiczne domy to nie tylko te, które są energooszczędne – to także budynki zrealizowane przy wykorzystaniu lokalnych i naturalnych surowców, które nie są szkodliwe dla środowiska. Na co zwrócić uwagę, planując budowę ekologicznego domu?

Czym wyróżniają się ekologiczne domy?

Domy ekologiczne wyróżniają się energooszczędnością, czyli niskim zapotrzebowaniem na energię. Do ich ogrzewania stosuje się najczęściej odnawialne źródła energii (OZE), czyli takie, które samoczynnie odnawiają się w stosunkowo krótkim czasie i nie szkodzą środowisku. Przy budowie domów jednorodzinnych najczęściej wykorzystuje się instalacje fotowoltaiczne (energia słoneczna), pompy ciepła (energia geotermalna, hydrotermalna i aerotermalna) oraz kotły na biomasę (energia z biomasy). Dodatkową zaletą domów ekologicznych są stosunkowo niewielkie koszty eksploatacji, w porównaniu z domami tradycyjnymi. 

Domy energooszczędne

Decydując się na dom energooszczędny, oparty na wykorzystywaniu odnawialnych źródeł energii, troszczymy się nie tylko o środowisko, ale również o własne finanse. Choć budowa ekologicznego domu z pompą ciepła czy rekuperacją nie należy do tanich inwestycji, jest to koszt, który zwróci się przez lata użytkowania. Istnieje również możliwość korzystania z dofinansowań OZE. 

Domy z pompą ciepła są najczęstszym wyborem na działkach, do których nie jest doprowadzony gaz. Istnieje możliwość montażu pompy typu powietrze-woda oraz pompy gruntowej wykorzystującej glikol. Pompa ciepła to efektywny sposób na ogrzewanie domu, który nie jest szkodliwy dla środowiska. Urządzenia te nie emitują bowiem dymu, popiołu ani innych substancji, a ich działanie polega na pobieraniu ciepła z otoczenia (powietrza, gruntu lub wody) i przekazywania go do instalacji grzewczej.

Domy z wentylacją mechaniczną i odzyskiem ciepła (rekuperacją) to inwestycja w zdrowie i energooszczędność. Rekuperacja generuje oszczędności na poziomie co najmniej 20% w skali roku, a przy tym zapewnia dostęp do świeżego, przefiltrowanego powietrza – bez dwutlenku węgla, alergenów i zanieczyszczeń. Wentylacja mechaniczna z rekuperacją, w przeciwieństwie do wentylacji grawitacyjnej, nie generuje nadmiernych strat ciepła, działa przez cały rok (niezależnie od pogody), zmniejsza problem wilgoci w pomieszczeniu i obniża koszty ogrzewania domu.

Sprawdź również: Ile kosztuje dom energooszczędny?

Domy pasywne 

Domy pasywne to domy maksymalnie energooszczędne, w których stosuje się proekologiczne rozwiązania wykorzystujące energię słoneczną, energię ziemi i odpowiednie usytuowanie względem stron świata. Projekty domów pasywnych uwzględniają takie rozwiązania jak rekuperacja i pompy ciepła, a przy tym wyróżniają się racjonalną konstrukcją (prostą, zwartą bryłą). Celem budownictwa pasywnego jest zachowanie równowagi biologicznej, minimalizacja negatywnego wpływu człowieka na środowisko i redukcja emisji CO2. Roczne zapotrzebowanie energetyczne domów pasywnych jest niższe niż 15 kWh/m2. W 2007 roku Biuro Projektowe Lipińscy Domy wybudowało w Smolcu pierwszy certyfikowany dom pasywny w Europie Środkowo-Wschodniej – według projektu Darmstadt Pasywny 1 LDP01. Obecnie jest on własnością prywatną, choć przez ok. 10 lat służył propagowaniu budownictwa energooszczędnego.

Chcesz wiedzieć więcej? Przeczytaj nasz artykuł na temat idei domu pasywnego!

Domy prefabrykowane drewniane

Budując dom, inwestor staje przed zadaniem wyboru technologii budowy. Choć technologia murowana nadal cieszy się sporą popularnością, coraz więcej osób decyduje się na technologię szkieletu drewnianego. To rozwiązanie jest szczególnie popularne wśród młodych ludzi, którzy są otwarci na nowe metody budowy. Domy prefabrykowane drewniane powstają w wyniku łączenia ze sobą gotowych elementów, dlatego są realizowane szybciej niż murowane – w ok. 3-4 miesiące można osiągnąć stan deweloperski (dla porównania: dom murowany to ok. 24 miesiące). Dom drewniany nie wymaga bowiem osuszania i sezonowania, a po wykończeniu wnętrza można w nim od razu zamieszkać. 

Do zalet domów wykonanych w tej technologii zaliczamy m.in.: 

• mniejsze zużycie wody i prądu w trakcie budowy (niż w przypadku technologii murowanej),

• przywiezienie na budowę gotowych elementów eliminuje konieczność wywozu odpadów budowlanych i zapewnienia zaplecza budowy,

• bryła domu absorbuje drgania, dlatego domy w szkielecie drewnianym świetnie sprawdzają się w trudnych warunkach gruntowych i na terenach szkód górniczych,

• budynek wyróżnia się bardzo dobrymi właściwościami termoizolacyjnymi.

Takie rozwiązanie ma również wady, do których zaliczamy m.in. mniejszą odporność ogniową, niższą żywotność budynku czy mniejszą możliwość wprowadzania modyfikacji w gotowym obiekcie. Choć wybudowanie domu w technologii prefabrykowanej drewnianej bywa droższe niż w przypadku wyboru technologii murowanej, budowa trwa krócej i jest wykonywana przez wyspecjalizowaną firmę, a sam budynek jest ekologiczny i energooszczędny.

Domy aktywnych rozwiązań

Dom aktywny to ekologiczny budynek, który łączy energooszczędność, komfort cieplny, jakość powietrza, odpowiednią ilość naturalnego światła we wnętrzu i troskę o środowisko. Tego rodzaju budynki skupiają się na korzystnym wpływie mikroklimatu wewnętrznego na samopoczucie, sen i zdrowie mieszkańców. Energooszczędność domów aktywnych wynika m.in. z wyboru odpowiedniej lokalizacji na działce, zaplanowania otworów drzwiowych i okiennych względem stron świata, wyboru optymalnej izolacji cieplnej i technologii budowy oraz wykorzystania odnawialnych źródeł energii. 

Idea domów aktywnych jest zbliżona do idei budynków pasywnych. Oba rozwiązania dążą bowiem do osiągnięcia tego samego celu – maksymalnego ograniczenia wykorzystywania nieodnawialnych źródeł energii, takich jak węgiel czy gaz ziemny. Architekci projektujący domy aktywne zwracają również uwagę na to, by materiały wykorzystywane podczas budowy domu nie były szkodliwe dla środowiska. Domy aktywne są w pełni dopasowane do potrzeb nowoczesnych rodzin i powstają w trosce o zdrowie, komfort i dobre samopoczucie domowników.

Jak wygląda ekologiczny dom? Dachy, instalacje, bryły

Dom przyjazny dla środowiska korzysta ze źródeł energii odnawialnej (OZE), a przy tym jest energooszczędny i wykonany ze starannie wyselekcjonowanych surowców. Jak wygląda ekologiczny dom? Przyjrzyjmy się dachom, instalacjom i bryłom ekodomów.

1. Dachy

Do wyboru jest kilka rodzajów materiałów przeznaczonych do montażu na dachach ekodomów:

• strzecha trzcinowa – trwała, efektowna, ekologiczna, odporna na wilgoć, grzyby, szkodniki i insekty,

• blacha miedziana – jedno z najdroższych pokryć dachowych, które wyróżnia się wysoką trwałością (może przetrwać nawet 300 lat), 

• naturalny łupek – odporny na warunki atmosferyczne i wysokie temperatury, nie nasiąka i nie kruszy się z biegiem czasu,

• gonty drewniane – trwałe, lekkie i ognioodporne (po zastosowaniu impregnatu),

• zielony dach – pokryty wieloma warstwami roślinności, wyróżnia się wysoką ochroną termiczną, odpornością na uszkodzenia mechaniczne, wysoką estetyką i długowiecznością.

 

2. Instalacje i sprzęty

Na energooszczędność budynku wpływają przede wszystkim zastosowane instalacje, sprzęty oraz sposób ich użytkowania. Do ekodomu wybieramy energooszczędne sprzęty i dbamy o to, by nie zostawiać ich w trybie czuwania – mogą w tym pomóc wyłączniki czasowe. 

Oprócz oszczędzania energii należy również oszczędzać wodę. Pomoże w tym dodatkowy obieg zastosowany przy instalacji wodnej, w którym wykorzystywana jest woda deszczowa ze zbiorników umieszczonych na działce. W takim przypadku woda z wodociągu lub ze studni może być wykorzystywana wyłącznie do spożycia, natomiast do zmywania, prania i podlewania trawnika posłuży deszczówka.

Standardem stają się panele fotowoltaiczne służące do wytwarzania energii elektrycznej oraz panele solarne do podgrzewania wody. Popularnym rozwiązaniem w ekodomach jest także kompostownik na odpady bio.

Coraz większą popularnością cieszą się biologiczne przydomowe oczyszczalnie ścieków z hodowlą bakterii. To rozwiązanie jest znacznie tańsze w eksploatacji niż szambo (nawet 25 000 zł przez 10 lat), wymaga minimum obsługi (komfort porównywalny do korzystania z kanalizacji), jest lepsze dla środowiska niż nawet najszczelniejsze szambo i nie wymaga wywożenia (brak transportu = redukcja CO2).

3. Bryła i lokalizacja

Zwarta, prosta bryła to cecha wspólna domów ekologicznych i energooszczędnych. Architekci projektujący ekologiczne domy zwracają również uwagę na to, by budynek miał dostęp do naturalnego światła. Sypialnie, pokoje i kuchnia powinny więc znajdować się od wschodu, taras od zachodu, salon i jadalnia od południa, a pomieszczenia gospodarcze od północy. Do wykończenia ekodomu stosuje się materiały pochodzące ze środowiska, takie jak drewno, naturalny tynk, cegła czy kamień.

Gdzie zamówić gotowy projekt domu ekologicznego?

Wśród kilku tysięcy gotowych projektów domów, które można znaleźć na polskim rynku, projekty autorstwa Lipińskich wyróżnia jedna zasadnicza cecha – ich energooszczędność. Projektujemy domy pasywne, prefabrykowane i aktywnych rozwiązań, stosując nowoczesne, energooszczędne rozwiązania. Sprawdź nasze gotowe projekty lub wybierz indywidualny projekt i zamieszkaj w domu, który jest eko!